Bài 11. Thông tin tế bào

Các kiểu truyền tín hiệu

Các giai đoạn truyền tín hiệu

Đáp ứng với tín hiệu ngoại bào gọi là “đáp ứng xuất”. Đáp ứng có thể xảy ra trong bào tương hay liên quan đến các hoạt động trong nhân tế bào.

Truyền tín hiệu qua thụ thể màng

Thụ thế - kênh ion

Phân tử gây sự đóng/mở các kênh ion

Thụ thế - protein G

G – Protein – Coupled Receptor (GPCR) Ở người có khoảng 700 GPCR.

Protein G gồm 3 tiểu đơn vị: $\alpha ,\beta ,\gamma$

Chức năng:

• Điều hoà trực tiếp kênh K⁺, mở kênh K⁺ => giảm co cơ tim

• Con đường cAMP (nguồn gốc từ ATP - thể hiện năng lượng của tb)
  • ptu truyền tin thứ 1: andrenalin
  • ptu truyền tin thứ 2: cAMP
  • Enzyme Adenylyl cyclase

• Con đường IP

  • IP: inositol phospholipid tách ra thành IP3 và DAG

  • IP₃: inositol 1,4,5-triphosphate tan trong nước (di chuyển + kích hoạt trong bào tương)

  • DAG: diacylglycerol ( không tan trong nước, kích hoạt protein màng)

  • IP → IP3 + DAG

Thụ thể - enzyme

Thụ thể màng hoạt động như là enzyme, hay tạo phức với protein khác và phức này hoạt động như là enzyme.

• Thụ thể + tín hiệu → mở phần nội bào của thụ thể hay enzyme liên quan

Thụ thể gắn enzyme tyrosine kinase

Receptor tyrosine kinase: RTK

RTK hoạt hóa Ras nhờ Ras-GEF → hoạt hoá MAP kinase

Con đường tín hiệu PI-3-kinase – Akt

RTK hoạt hoá PI-3-kinase – Akt → hoạt hoá IP → hoạt hoá kinase 1 → hoạt hoá Akt

Truyền tín hiệu qua thụ thể nội bào

• Thụ thể bào tương/nhân → hành vi tế bào/biểu hiện gen

• testostreron, estrogen